Column Martine: Je leven in een rugzak

Mijn laatste werkbezoek van 2018 is er één aan Bosnië. De avond voor vertrek is elke keer weer een training prioriteiten stellen. Sinds de nieuwe regels bij de meeste Europese luchtvaartbedrijven is vliegen met ruimbagage een kostbaar iets geworden. Beleid binnen Kinderperspectief is dan ook om uitsluitend met handbagage op pad te gaan. Afhankelijk van duur en type werkbezoek vraagt dit soms enige creativiteit. Van de maximale 8 kilo die ik mag meenemen, nemen koffer en laptop al 2,5 kilo in beslag. 5,5 kilo kan ik nog vrij besteden, al is de beschikbare ruimte een tweede beperking.

Na een zorgvuldige selectieprocedure ga ik met één paar schoenen, 4 setjes kleding en wat toiletartikelen op pad. Ik begin mijn werkbezoek na een reis door de bergen in Bihac. Kinderperspectief steunt hier een zorgboerderij voor careleavers. Om de boerderij sustainable te maken werd in 2017 met hulp van Kinderperspectief een frambozenkwekerij aangelegd. In 2018 zijn twee kleine lodges gereed gemaakt voor toeristen. Het aantal toeristen afkomstig uit met name Saoedi Arabië neemt in Bosnië de afgelopen jaren sterk toe.

Bij het binnenrijden van het stadje Bihac zie ik veel bedrijvigheid op straat. Mannen zitten in groepjes in de parken, op bankjes of lopen langs de straat. Mijn eerste indruk vanuit de auto is dat de mannen een donkerder uiterlijk hebben dan Bosniërs. Dit zullen de toeristen uit Saoedi Arabië zijn…. Toch bekruipt me het gevoel dat er iets niet klopt…..
Ik parkeer mijn auto bij mijn pension en loop naar binnen. De eigenaar vraagt of ik voor werk of vakantie kom. Ik bevestig het eerste. Zijn daaropvolgende vraag zet alles in een ander perspectief. “Oh, u komt voor de migrantencrisis?”.

Dat wat op afstand vanuit de auto toeristen uit Saoedi Arabië leken, blijken in realiteit migranten uit met name Pakistan te zijn. Op weg naar Europa is er nog één lastige hobbel te nemen… de grensovergang naar de EU. De grens bij Bihac tussen Bosnië en Kroatië.

Lopend door het stadje lijkt de situatie nog veel massaler dan in eerste instantie gedacht. Op straat is de meerderheid Pakistaan. Bosniërs zijn een uitzondering. Er is beveiliging in supermarkten en een aantal maal per dag is het onheilspellende geluid van sirenes te horen.
Een bezoek aan het geïmproviseerde vluchtelingenkamp leert me dat er uiterst weinig georganiseerd is. De migranten slapen in weggooi koepeltentjes, koken op lege soepblikken en sanitair is amper voor handen. Voor de kinderen worden wat balspelen aangeboden. Dat is het.

Deze crisis is groot. Deze crisis is dichtbij. Deze crisis is voor ons in Nederland onzichtbaar.

’s Middags bij de zorgboerderij (aan de voet van de bergen) delen de vertegenwoordigers van onze Bosnische partnerorganisatie hun zorgen. “Hoe moet het straks in de winter? Er valt hier gemiddeld een meter sneeuw”. Omdat het weinigen lukt de grens met Kroatië over te steken groeit het aantal met de week. Velen keren gedesillusioneerd terug naar Bihac.

De schemering valt en plotseling zie ik groepjes migranten langs de boerderij lopen op weg naar de bergen. “Zij gaan het vanavond proberen”, aldus Nedzad. “Ze hebben geen idee hoe lang het is en weten ook niet waar de mijnen liggen”. “Vorige week heb ik twee jonge ouders met een baby van 6 maanden proberen tegen te houden, maar ze zien geen andere uitweg”.

Alles wat zíj bezitten, dragen ze bij zich in één rugzak…… Deze situatie verdient in Europa de hoogste prioriteit.