Eens per kwartaal schrijft Martine Tobé een column over haar werkbezoeken aan de Balkan. Ditmaal staat een bezoek aan een Servische careleaversorganisatie centraal.
De aankomst
Eind november 2019. Met 8 Nederlandse hulpverleners brengen we een bezoekje aan Moj Krug-de careleaversorganisatie in Servië. We lopen een hip open space kantoor binnen waar Moj Krug gebruik mag maken van een ontmoetingsruimte. Enigszins onwennig worden handen geschud.
Zien
Na een korte kennismakingsronde gaan we in 3 groepjes uiteen. Om duidelijk te maken waar de knelpunten in het Servische pleegzorgsysteem zitten, delen de jongeren hun persoonlijke verhaal.
Verslagenheid
De verhalen liegen er niet om. Een stoere jongeman vertelt zonder blikken of blozen: “Ik ben met 2 à 3 maanden te vondeling gelegd door mijn moeder en uiteindelijk door mijn oma opgevoed. Dat is prima geweest. Ik ben trots op oma”, vervolgt hij met een twinkeling in zijn ogen. Om er vervolgens vertederd aan toe te voegen: ”En nu oma wat ouder is, is het onze beurt om voor haar te zorgen.” Een jonge vrouw vertelt dat zij jaren psychisch is mishandeld en uitgebuit door haar pleegouders. Na te zijn gevlucht en melding te hebben gemaakt, werd zij gewezen op het feit dat een nieuwe pleegfamilie pas 6 maanden later beschikbaar zou zijn. Uitkomst van dit verhaal: nog 6 maanden terug naar het regime van de pleegfamilie. Waar wij soms tranen onderdrukken, valt op dat de jongeren tussentijds stralen. Dat ze lichtpuntjes zien. De tengere jonge vrouw wijst naar haar spierballen en zegt: ik ben niet hier sterk, maar daar (hoofd) en daar (hart).
De Winst
Aan tafel heerst een enorme gedrevenheid om de pleegzorg in Servië te verbeteren. Drie aandachtspunten zouden volgens de jongeren al veel verhelpen:
- Contact met de biologische familie (vooral broertjes en zusjes) moet altijd gefaciliteerd worden.
- Je moet als (pleeg)kind weten waar je vertrouwelijk je verhaal kunt doen als er dingen mislopen.
- De pleegzorgwerker moet regelmatig langskomen en ook met het pleegkind alleen spreken.
Lijkt realistisch en haalbaar. Onze gezichten klaren op. De donderwolk die boven de tafel hing, maakt plaats voor een waterig zonnetje.….
Een raak lesje resilience op een doordeweekse dinsdagavond in Belgrado. De twinkelende ogen van de jongeren geven hoop. Zij zijn gevallen en opgestaan. Zijn via omwegen weer hard op weg om hun dromen te verwezenlijken. Geraakt en met veel stof tot nadenken, verlaten we samen met de jongeren de ruimte. We zijn gereset, terug bij de essentie en zien 1001 kansen om de jeugdhulp in Servië en in Nederland te verbeteren. Verschil maken voor deze kwetsbare groep om hen als jongvolwassenen te zien stralen. We kwamen, zagen, voelden ons verslagen, maar wonnen toch!
